| ضرورت آموزش تاریخ با تأکید بر جغرافیا |
| کد مقاله : 1071-CNF |
| نویسندگان |
|
نصراله صالحی * گروه مطالعات اجتماعی دانشگاه فرهنگیان استان البرز |
| چکیده مقاله |
| پیوند تاریخ با جغرافیا بسیار دیرین است. از سده های نخستین اسلامی، آثار زیادی به سبک "مسالک و ممالک" از سوی دانشمندان مسلمان به نگارش درآمده است. این آثار، حاوی داده‌های فراوان دربارة تاریخ و جغرافیای تاریخی سرزمینهای اسلامی است. این آثار، بیشتر متکی به مطالعات تجربی و میدانی بوده و لذا مستند به یافته‌های و پژوهشهایی عینی است. با تشکیل دولت ـ ملتهای جدید در واحدهای جغرافیای معین، که عمدتاً از قارة اروپا آغاز شد، توجه به پیشینة تاریخی و جغرافیایی چنین واحدهایی بیشتر شد. از اواخر سدة نوزدهم، اهمیت جایگاه جغرافیا در فهم تاریخ به نحو گسترده‌ای مورد توجه قرار گرفت. تا جایی که جیمز بریس، جغرافیا را به مثابة «کلیدی برای فهم تاریخ» دانست. وی در مقدمة خود بر پژوهش هشت جلدی تاریخ جهان، با تأکید نوشت: «جغرافیا تاریخ را تعیین می‌کند.» بجز بریس، دانشمندان دیگری نیز بر پیوند ناگسستنی جغرافیا و تاریخ تأکید داشته‌اند. اچ. بی. جورج معتقد بود: «تاریخ بدون جغرافیا درک شدنی نیست.» چنین نظری، اگرچه دربارة تاریخ و جغرافیای همة کشورها و سرزمینها مصداق دارد، اما دربارة کشورهایی نظیر ایران که در سده-های مختلف حوادث تاریخی بیشماری را تجربه کرده‌اند، مصداق بیشتری دارد. با نگاهی گذرا به رویدادهای داخلی و خارجی بیشمار ایران در سده‌های گذشته، می‌توان به نقش و جایگاه جغرافیا در وقوع رویدادها پی برد. در جستار حاضر به اهمیت جغرافیا در آموزش تاریخ از جنبه های مختلف پرداخته شده است. |
| کلیدواژه ها |
| آموزش تاریخ، جغرافیا، تاریخ ایران، جغرافیای ایران |
| وضعیت: پذیرفته شده مشروط برای ارائه شفاهی |